چرا کارخانجات آرد سازی با نیمی از ظرفیت اسمی خود فعالیت دارند؟
اختصاصی/در حال حاضر 340 کارخانه تولید آرد در سراسر کشور فعالیت دارند که تقریبا اغلب آن ها با حدود نیمی از ظرفیت اسمی خود مشغول به تولید هستند به عبارتی دیگر باتوجه به اینکه ظرفیت اسمی تولید آرد در سراسر کشور24 میلیون تن می باشد اما متاسفانه کارخانه ها قادر به استفاده از تمام توان ظرفیتی خود در تولید آرد نخواهند بود این امر دلایلی دارد که در این گزارش به آن ها اشاره شده است،
کاهش سهمیه دولتی در کشور
به طبع با افزوده شدن بر تعداد واحدهای تولیدی از میزان سهمیه ها کاسته خواهد شد معضلی که در حال حاضر دامن گیر واحدهای تولیدی آرد و نان شده و در سراسر کشور تعداد کارخانه ها و نانوایی ها مازاد بر نیاز استان هاست. قطعا با ازدیاد واحدهای تولیدی از میزان سهمیه گندم هر واحد و به تبع آن میزان فروش آرد یارانه ای کاسته خواهد شد و کارخانه ها مجبورند بخش اعظم درآمد خود را از فروش آرد آزاد و صادرات کسب کنند چه بسا اینکه تعدادی از کارخانه ها صرفا آرد دولتی تولید می کنند. مساله دیگری که وجود دارد شرایط نامناسب جغرافیایی کارخانه هاست درواقع در برخی از استان ها واحدهای تولید آرد بر اساس پراکنش جغرافیایی مناسب قرار نگرفته اند و قطعا شرایط مکانی بر میزان فروش آن ها اثرگذار خواهد بود
فروش کم در بخش آزاد و صنف و صنعت
در کنار فروش آرد دولتی بخش دیگر درآمد کارخانه ها به واسطه فروش آرد آزاد خبازی و نیز فروش از طریق بخش صنف و صنعت تامین می گردد که در شرایط فعلی با توجه کاهش سهمیه ها طبیعا باید بخش آزاد به لحاظ تامین درامد فعال تر باشد درحالیکه متاسفانه به واسطه برخی مسائل این بخش رونق چندانی برای برخی واحدها ندارد.
فروش آرد خارج از شبکه در برخی از استان ها یکی از این مسائل است که متاسفانه به واسطه این مساله دربرخی از واحدهای خبازی آرد یارانه ای تبدیل به نان نمی شود و عرضه آن در واحدهای آزادپز موجب کاهش فروش آرد آزاد عرضه شده در کارخانه ها گردیده است. از سوی دیگر نبود واحدهای فعال صنف و صنعت ازجمله کارخانجات نشاسته، بیسکوییت، ماکارونی و... در برخی از استان ها و نیز عدم استقبال برخی از آن ها از آرد آزاد به مشکلات اضافه کرده است.
صادرات راه فرار از مسکوت ماندن تولید
در شرایطی که کارخانه ها با بیش از نیمی از طرفیت توان واقعی تولیدشان فعالیت دارند و امید چندانی به کسب درامد از طریق بخش دولتی و آزاد نیست تنها راهی که می تواند نجات بخش کارخانه های آرد باشد صادرات آرد است که این امر هم متاسفانه برای همه کارخانه ها مقدور نیست، قوانین دست و پاگیر گمرکی، پروسه سخت و طولانی اداره ها و ارگان های ذی ربط و هزینه های سنگین نقل و انتقالات انگیزه واحدها را برای صادرات کم رنگ می کند. از سوی دیگر کارخانه هایی که از مرز فاصله ای طولانی دارند و جهت نقل و انتقالات آرد به مرزها باید هزینه های سنگینی متحمل شوند که با توجه به شرایط نامطلوب اقتصادی و نابرابری میان درامد و هزینه ها پرداخت آن از توانشان خارج است.
قطعا جهت تولید آرد ویژه صادراتی واحدها باید شرایط مناسب را دارا باشند تجهیزات به روز و امکانات پیشرفته که متاسفانه برخی از این شرایط برخوردار نیستند لذا باید تسهیلات ویژه ای به منظور تجهیز و به روز رسانی در اختیار این واحدها قرار گیرد.
راهکارها:
یکی از راهکارهایی که می تواند کمک ساز واحدها جهت استفاده کامل از ظرفیت های تولید باشد آزاد سازی نرخ آرد است در حال حاضر فقط حدود 25 درصد از این صنعت آزاد شده و تولید در بخش آزاد محدود است لذا نمی تواند چرخه تولید کارخانه ها را کامل کند و منجر به استفاده از تمام ظرفیت تولید شود اما در صورتی که آزادسازی کامل و تک نرخی شدن آرد و نان اتفاق بیافتاد یک فضای رقابتی سالم در میان کارخانه ها ایجاد شده و برای حفظ خود در این چرخه رقابتی جهت تولید محصول مرغوب و با کیفیت تر تلاش می کنند و نیزپای دلالان و واسطه گران بازار از صنعت آرد و نان بریده خواهد شد چرا که با آزادسازی کامل و یکسان شدن نرخ نانوایان ملزم به خرید آرد از کارخانه ها شده و در این صورت توزیع آرد خارج از شبکه و رانت خواری ها از میان برداشته خواهد شد.
از سوی دیگر مسئولین بالارتبه هر استان باید از ورود آرد خاج از شبکه به سطح استان به طور جد جلوگیری کنند تا نانوایان آزادپز برای خرید آرد از کارخانه ها اقدام نمایند در این صورت انگیزه و رغبت کارخانه ها هم نیز برای تولید آرد مرغوب و با کیفیت بیشتر خواهد شد.
علاوه بر تمام مواردی که تاکنون بیان شد تسهیل شرایط صادرات هم می تواند به فعال شدن چرخه کارخانه ها و استفاده از ظرفیت کامل تولید منجر شود و درواقع به نوعی مشوقی برای کارخانه ها جهت تولید بیشتر و بهتر خواهد بود. در برخی از کشورها دولت در راستای امر صادرات امتیازها و جوایز صادراتی را به منظور ایجاد انگیزه به کارخانه اعطا می کند تا تشویقی باشد برای صادرات بیشتر درحالیکه متاسفانه در کشور ما نه تنها به این مقوله هیچگونه توجهی نمی شود بلکه قوانین سخت و پروسه های طولانی سد راه تولیدکنندگان می شود و انگیزه آن ها را برای صادرات کم رنگ می کند. البته طبیعا برای صادرات شرایط و بسترهای لازم نیز باید مهیا باشد ماشین آلات و تجهیزات مدرن و با کیفیت و نیز از همه مهم تر در اختیار داشتن گندم مرغوب جهت تولید آرد با کیفیت در صادرات و حفظ بازار آن بسیار نقش چشمگیری دارند لذا به عنوان پیشنهاد توصیه می شود مسئولین شرایط لازم را برای صادرات آرد در کشور مهیا سازند تا کارخانه های کشور با صادرات آرد ضمن اینکه ظرفیت های خالی تولید خود را پر می کنند در بازار جهانی شناخته شوند.
درواقع کارخانه ها باید حفظ کیفیت ثابت و پایدار را در بازار جهانی سرلوحه امر خود قرار دهند تا بتوانند به طور دائم در بازارها حضور داشته باشند.
تاریخ: يکشنبه ٢٠ فروردين ١٣٩٦ ساعت: ٠٩:٣٢
پربازدیدترین
گزارش
آخرین اخبار
نرخ ارز
گفتگو
نظرسنجی
|