امیرمسعود طایفه سلطانخانی:هر ساله در خرداد ماه زارعان برداشت گندم را به عنوان مهم ترین فعالیت خود در سال زراعی می دانند.
زارعان همواره برداشت محصول را مهم ترین مرحله در تولید می دانند، چرا که با اجرای صحیح این مرحله از میزان تولید پس از متحمل شدن زحماتی بسیار در طول دوره رویش مطلع می شوند.
تولید این محصول به نوعی با خودکفایی و بی نیازی از واردات ارتباطی مستقیم دارد.
اینکه کشاورزان بداند گندم را در چه زمانی و چگونه برداشت نمایند به نوعی بیانگر مدیریت جهادی در برداشت بهینه گندم یکی از محصولات استراتژیک خواهد بود.
تاخير در برداشت گندم موجب ريزش يا سبز شدن گندم روی خوشه در نواحی مرطوب شده و درنتيجه باعث كاهش عملكرد می‌شود.
زمان برداشت گندم تحت تأثیر عواملی از جمله بارندگی، رطوبت نسبی، دمای هوا و همچنین رسیدن دانه قرار می‌گیرد.
در برخي از ارقام گندم به علت اين‌كه اتصال سنبلچه و محور سنبله آنها به سنبله محكم نيست و يا زاويه بين سنبله و محور سنبلچه زيادتر از معمول است، دانه‌ها در اثر وزش بايد بيرون میريزند، چاقی زياد دانه و تراكم بسيار زياد سنبلچه‌ها نيز باعث ريزش دانه می‌شود، بنابراين از كشت ارقام حساس به ريزش بخصوص در اراضي بادخيز بايد خودداری شود.
رقم‌های مختلف گندم به دليل خواص ژنتيكی خود، در برابر ريزش دانه مقاوم، نيمه مقاوم و يا حساس هستند.
برای جلوگيری از خسارت در اولين فرصت پس از رسيدن فیزيولوژيک دانه بايد نسبت به برداشت ارقام حساس و نيمه‌مقاوم به ريزش اقدام كرد.
بهترين زمان برداشت گندم وقتی است كه رطوبت دانه بين 13-14 درصد باشد باشد و اين درست زمانی است كه در مزرعه، خوشه، ساقه و برگ ها به‌طور كامل طلايی رنگ شده‌اند كه در اثر فشاردادن توسط ناخن بر روی آنها فرورفتگی ايجاد نمی‌شود و با فشاردادن توسط دندان به راحتی می‌شكنند.
برداشت گندم قبل از رسیدگی کامل بوته باعث پایین آمدن عملکرد و کیفیت محصول می شود.
دانه هایی که رشد کامل نکرده باشند چروکیده و سبک وزن بوده و مقدار نشاسته آنها پایین تر از حد معمول است.
تاخیر در برداشت نیز باعث خشک شدن بیش از حد دانه ها شده و در نتیجه درصدی از دانه ها طی خرمنکوبی شکسته می شوند.
رها کردن طولانی محصول رسیده در مزرعه باعث ریزش دانه، خوابیدگی بوته ها و افزایش خسارت پرندگان می شود.
در حالت رسیدگی کامل، کلش گندم زرد و خشک و دانه گندم نیمه سخت یا سخت است و هنگام پیچیدن ساقه به دور دست ساقه ها شکسته خواهند شد.
در برداشت با کمباین اگر محصول خیلی زود یا خیلی دیر برداشت شود ممکن است به علت صدمه دیدگی یا تلفات دانه ها درآمد حاصله کاهش پیدا کند.
چنانچه رطوبت محصول بالا باشد عمل جداسازی بخوبی انجام نشده و در صورتی که رطوبت دانه کم باشد، شکستگی دانه ها زیاد خواهد بود. وجود علف های هرز در مزرعه نیز مشکلات خاصی را در کار با کمباین ایجاد می کند. در صورتی که علف های هرز، سبز و مرطوب باشند، مقداری از بافت های سبزینه ای آنها وارد محصول شده و از کیفیت محصول کاسته و رطوبت دانه برداشتی افزایش می یابد.
برداشت گندم باید به موقع صورت گیرد، برداشت زودتر یا دیرتر از موقع محصول، موجب کاسته شدن کیفیت آن می شود.
برداشت زود هنگام محصول هم موجب پایین آمدن کیفیت گندم شده، وزن دانه ها تا زمان رسیدن دانه افزایش می یابد، ولی پس از آن رو به کاهش می گذارد.
برداشت محصول با کمباین و میزان اُفت و ریزش آن به عواملی چون رطوبت دانه، درجه حرارت هوا، وضعیت مزرعه (تراکم)، نوع گیاه، ژنتیک بذر، خوابیدگی محصول، وضعیت قسمت های مختلف کمباین(نو یا فرسوده بودن آن) و تجربه راننده بستگی دارد.
رعایت زمان و الگوی مناسب برداشت محصول و جلوگیری از تاخیر در برداشت گندم را می توان درکاهش ضایعات گندم تاثیرگذار دانست.

پایگاه خبری آوای رودکوف - یاداشت از امیرمسعود طایفه سلطانخانی ؛