در شرایطی که ثبات چندین ساله نرخ نان و تورم روزافزون هزینه‌های تولید، نانوایان را از پا درآورده بود، حالا باید خود را برای شوک ناگهانی بازار خمیرمایه آماده می‌کردند! ماده اولیه‌ای که جزئی جدانشدنی از تولید نان سنتی است!
بازار ملتهب خمیرمایه نتیجه‌ای نداشت جز اینکه برخی از نانوایان کشور مجدداً جوش شیرین ارزان را جایگزین خمیرمایه گران کردند!
در ادامه با تعدادی از نانوایان سنتی استان تهران به گفت‌وگو پرداختیم تا از وضعیت فعلی بازار خمیرمایه جویا شویم.
علی مجیدی، یکی از نانوایان لواش استان تهران در گفت‌وگو با غلات نیوز تصریح کرد: در حال حاضر یک کیسه 10 کیلویی خمیرمایه را به نرخ 200 هزار تومان از شرکت تعاونی نانوایان خریداری می‌کنیم اما با توجه به اینکه شرکت تعاونی ماهیانه فقط یک کیسه تحویلمان می‌دهد و ما به طور ماهیانه سه کیسه خمیرمایه مصرف داریم، مجبوریم مابقی نیازمان را از بازار آزاد تهیه کنیم.
مجیدی در ادامه با اشاره به اینکه نرخ یک کیسه 10 کیلویی خمیرمایه در بازار آزاد، هم‌اکنون 300 هزار تومان است، افزود: ابتدای دهه 90 نرخ خرید همین مقدار خمیرمایه 30 هزار تومان بود و از سال 96 روند افزایشی قیمت آن آغاز شد تا جایی که ما اواخر اسفندماه سال گذشته کیسه 20 کیلویی آن را به قیمت 500 هزار تومان خریداری کردیم!
به گفته این نانوا کیفیت آردها مرغوب نیست و خمیرمایه این مشکل را تا حدودی جبران می‌کند به طوری که به عمل‌آوری خمیر کمک کرده و در نهایت نان تولیدی را نرم و باکیفیت می‌کند.
مجیدی در خصوص اینکه چرا مانند نانوایان قدیم خمیرترش سنتی را جایگزین خمیرمایه نمی‌کند، گفت: این امر، امکان‌پذیر بوده و حتی به لحاظ اقتصادی استفاده از خمیرترش سنتی برای نانوایان به‌صرفه‌تر است اما مردم از این نان‌ها استقبال نمی‌کنند؛ به این دلیل که خمیرترش سنتی طعم و بوی ترش مانندی به نان می‌دهد که مورد پسند مشتری نیست، ما ناچاریم از خمیرمایه‌های صنعتی استفاده کنیم.
رحمت‌ا... شریفی، نانوای دیگری است که نان بربری می‌پزد. وی با بیان اینکه به دلیل افت کیفیت آردها مصرف خمیرمایه در تولید نان بسیار بیشتر شده، گفت: اواخر سال گذشته خمیرمایه در بازار نایاب شد و در بازار سیاه به سختی و با نرخ‌های نجومی عرضه می‌گردید اما متأسفانه کیفیت آردها به قدری پایین است که مجبوریم با استفاده از مقدار زیاد خمیرمایه، آن را جبران کنیم در غیر اینصورت مردم نان را از ما نمی‌خرند.
وی افزود: در دو سال گذشته کیسه 10 کیلویی خمیرمایه را 35 هزار تومان خریداری می‌کردیم اما حالا باید برای آن مبلغ 300 هزار تومان بپردازیم!
این نانوا با اشاره به ضرورت وجود خمیرمایه در نان بیان کرد: خمیرمایه کیفیت نان را بالا می‌برد، ایام قدیم خمیرترش سنتی در واحدهای نانوایی به جای خمیرمایه مصرف می‌شد اما به دلیل طعم و بوی ترشی که به نان می‌داد، نانوایان مجبور بودند جوش شیرین هم به نان بزنند تا بوی ترشی را بگیرد!
در ادامه ابراهیم معمارزاده، نانوای تافتون‌پز سنتی خاطرنشان کرد: تا پایان سال گذشته از جوش شیرین بسیار استفاده می‌کردیم و در حال حاضر خمیرمایه جایگزین آن شده و اگر نباشد نان اصلاً باکیفیت نمی‌شود.
معمارزاده ادامه داد: پیش از این کیسه 10 کیلویی خمیرمایه به قیمت 70 هزار تومان در بازار عرضه می‌شد اما متأسفانه حالا علاوه بر اینکه برندهای معتبر نایاب شده و عرضه‌اش به صورت سهمیه‌بندی و بسیار محدود صورت می‌گیرد، برندهایی هم که در بازار به وفور یافت می‌شود، قیمت‌هایش سه برابر شده است!
این نانوا در ادامه با بیان اینکه استفاده از خمیرترش سنتی در تولید نان به طور ناخودآگاه جوش شیرین را هم به نان اضافه می‌کند، اظهار کرد: در صورتی که خمیرترش سنتی استفاده کنیم و جوش شیرین به خمیر اضافه نکنیم، نان به قدری بو می‌گیرد که اصلاً قابل خوردن نخواهد بود.
معمارزاده ادامه داد: حتی به دلیل استفاده از جوش شیرین، از سوی اداره بهداشت جریمه هم شدیم اما وقتی بازرسان این اداره نان ما را که از خمیرترش سنتی در تولیدش استفاده شده و فاقد جوش شیرین بود، مورد آزمایش قرار دادند، گفتند این نان به هیچ عنوان قابل استفاده نیست!
ابراهیم افتاده، نانوای سنگک‌پز تهرانی نیز در این‌باره به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر برندهای مرغوب خمیرمایه فقط از بازار سیاه آن هم با یک قیمت سرسام‌آور قابل دسترسی است.
این نانوا با اشاره به عرضه خمیرمایه به صورت سهمیه‌بندی از سوی شرکت تعاونی نانوایان تصریح کرد: سال گذشته برای خرید یک کیسه 10 کیلویی خمیرمایه باید 100 هزار تومان می‌پرداختیم اما حالا این نرخ چهار برابر شده و به 400 هزار تومان رسیده است!
افتاده بیان کرد: روزانه 4 کیلو خمیرمایه برای 10 کیسه 40 کیلویی آرد در یک واحد نانوایی مصرف می‌شود و با توجه به اینکه آردها کیفیت مطلوبی ندارند، نانوایان به کمک خمیرمایه می‌توانند از آرد بی‌کیفیت نان باکیفیت تولید کنند!
در بخش دیگری از این گزارش، احمد محمدی، نانوای بربری‌پز گفت:برای رومال نان بربری استفاده سه درصدی جوش شیرین در نانوایی‌ها آزاد است و آردها آنقدر سست هستند که اصلاً اگر برای خمیر نان استفاده کنیم، نانی به عمل نمی‌آید!
محمدی ادامه داد: برخی مواقع حتی خمیرمایه‌ها هم دچار افت کیفی می‌شوند. با اینکه از نمایندگی‌ها خرید می‌کنیم و تاریخ تولید و انقضای محصول روی جعبه درج شده اما رنگ آن نشان‌دهنده یک خمیرمایه سالم نیست و گویا فاسد شده است!
وی افزود: متأسفانه تقلب در تولید خمیرمایه هم ایجاد شده و یک بار که یکی از  برندهای معروف خمیرمایه را خریداری کردیم، تقلبی بود و خمیرمان را خراب کرد که بسیار متضرر شدیم! حال آنکه شخصی که خمیرمایه را برایمان آورده بود، ادعا می‌کرد از نمایندگی آمده است!
این نانوا خاطرنشان کرد: در حال حاضر از خمیرمایه تر استفاده می‌کنیم که کیفیت بالاتری نسبت به خمیرمایه خشک دارد. متأسفانه از 7 ماه گذشته بازار خمیرمایه دچار آشفتگی شده و برندهایی هم که شرکت تعاونی نانوایان عرضه می‌کند، کیفیت چندانی ندارد و ترجیح می‌دهیم از بازار آزاد تأمین کنیم.